Świadczenia dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnością

Świadczenie pielęgnacyjne
Przyznawane jest rodzicom rezygnującym z pracy, w celu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem. Przyznawane jest bez względu na wysokość zarobków, czyli bez  tzw. progu dochodowego. Od stycznia 2017 roku świadczenie pielęgnacyjne wynosi 1406 zł netto.
Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego można najczęściej pobrać w ośrodkach pomocy społecznej, często także na ich stronach internetowych. W niektórych dużych miastach, np. w Warszawie odpowiadają za nie urzędy gminy lub dzielnicy a świadczenie wydawane jest przez wydziały świadczeń rodzinnych.

Ważna zmiana: Od 1 stycznia 2017 r. każdy z rodziców więcej niż jednego dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie otrzyma świadczenie pielęgnacyjne, pod warunkiem, że zrezygnuje z pracy lub jej nie podejmie ze względu na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem. Dotychczas świadczenie mógł otrzymać tylko jeden z rodziców, nawet jeśli w rodzinie było więcej dzieci z niepełnosprawnością, a oboje rodzice zrezygnowali z pracy, aby się nimi opiekować.

Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 153 zł, przyznawany jest każdemu dziecku z niepełnosprawnością, bez względu na dochody rodziców, niezależnie od sytuacji zawodowej rodziców. Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny należy złożyć w urzędzie gminy, najczęściej w jednostce zajmującej się wypłatą świadczeń rodzinnych.

Jednorazowe 4000 zł z programu „Za życiem”
Przysługuje z tytułu urodzenia się żywego dziecka, posiadającego zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (art. 10 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”)

Świadczenie wychowawcze z programu „rodzina 500+”
Świadczenie przysługuje na dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia. Świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dziecko przysługuje niezależnie od dochodu. Wsparcie na pierwsze dziecko rodzice otrzymają po spełnieniu kryterium dochodowego 800 zł netto na osobę w rodzinie lub 1.200 zł netto na osobę w rodzinie, w której wychowywane jest dziecko niepełnosprawne.  „500 + Poradnik dla Rodziców ” znajdziesz na www.rzecznikrodzicow.pl

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka „Becikowe”
Zapomoga w wysokości 1000 złotych  przysługuje rodzicom dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922,00 zł oraz jeśli matka była pod opieką lekarza nie później niż od 10 tygodnia ciąży. Wniosek o dodatek z tytułu urodzenia dziecka składa się do ukończenia przez nie pierwszego roku życia.

Zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych
Zasiłki rodzinne przysługują rodzinom wychowującym dziecko niepełnosprawne, których dochód na jedną osobę miesięcznie jest niższy lub równy 764,00 zł.
Od listopada 2017 roku próg zostanie podniesiony i dla rodzin wychowujących dziecko niepełnosprawne wynosić będzie 844 zł na członka rodziny.
Ważna zmiana: Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowy sposób ustalania wysokości zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego. Tak zwany mechanizm „złotówka za złotówkę” oznacza w praktyce, że przekroczenie progu dochodowego nie oznacza utraty całego zasiłku. Zasiłek zostaje obniżony jedynie o kwotę, o którą przekroczony został próg dochodowy. Np. jeśli miesięczny dochód na członka rodziny przekroczył próg dochodowy o 10 zł to właśnie o 10 zł zostanie obniżony zasiłek.
od 1 listopada 2016 zasiłek rodzinny wynosi:
95 zł na dziecko w wieku 0-5 lat
124 zł na dziecko w wieku 6-18 lat
135 zł na dziecko w wieku 19-23 lata

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka
Dotyczy rodzin uprawnionych do korzystania z zasiłków rodzinnych, czyli spełniających takie same kryteria dochodowe. (Jak pisaliśmy wyżej, w przypadku rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym próg dochodowy uprawniający do zasiłków rodzinnych wynosi 764 zł) Jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 1000 złotych przysługuje, jeśli matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży. Wniosek składa się do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego
Dodatek wynosi 400 zł miesięcznie. W przypadku opieki nad dzieckiem posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności dodatek ten przysługuje przez 72 miesiące.
Ważne: nie można jednocześnie pobierać dodatku wychowawczego (400zł) i świadczenia pielęgnacyjnego (1406 zł)

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160 zł na wszystkie dzieci.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
95 zł miesięcznie przysługuje na trzecie i na kolejne dzieci, uprawnione do zasiłku rodzinnego.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji
Dodatek ten wynosi 90 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, 110 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego
100 zł przysługuje jednorazowo w danym okresie zasiłkowym na każde dziecko w rodzinie objęte obowiązkiem edukacji. Dzieci 6 letnie nie są objęte obowiązkiem szkolnym. Mają jednak obowiązek edukacji, realizowany w przedszkolu lub zerówce szkolnej, dlatego im także przysługuje dodatek na rozpoczęcie roku szkolnego.

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
113 zł miesięcznie przysługuje z tytułu zamieszkania dziecka niepełnosprawnego w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły a 69 zł miesięcznie z tytułu dojazdu z miejsca zamieszkania do szkoły.

Szczegółowe informacje dotyczące kryteriów przyznawania świadczeń można uzyskać na
stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej

Ulga podatkowa (rehabilitacyjna)
Rodzice dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Ulga umożliwia odliczenie od dochodu udokumentowanych wydatków na leczenie, rehabilitację, terapię oraz dojazdy. W ramach ulgi rodzice mogą odliczyć m. in. koszty:
• terapii, rehabilitacji realizowanej w prywatnych placówkach,
• udziału w turnusie rehabilitacyjnym, koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej,
• adaptacji i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, np. koszt montażu rampy/podjazdu dla wózka inwalidzkiego,
• zakupu i naprawy indywidualnego sprzętu i urządzeń i niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie dostosowanych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego),
• używania samochodu osobowego będącego własnością lub współwłasnością rodzica, na potrzeby dowozu dziecka na niezbędne zabiegi leczniczo rehabilitacyjne (limit 2280 zł rocznie).
Informacji dotyczących szczegółowych warunków odliczeń oraz sposobu udokumentowania poniesionych kosztów udzielają urzędy skarbowe.

Wsparcie finansowe z pomocy społecznej
Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami, będący w trudnej sytuacji życiowej, mogą zwrócić się o pomoc finansową do ośrodka pomocy społecznej. Aby ośrodek mógł przyznać pomoc finansową lub rzeczową, pracownik socjalny przeprowadza najpierw wywiad z wnioskodawcą. Wywiad środowiskowy polega na odwiedzinach rodziny w miejscu zamieszkania i zebraniu informacji dotyczących sytuacji rodzinnej, majątkowej oraz dochodów. Obecne kryterium dochodowe wynosi maksymalnie 514 zł na osobę w rodzinie . Osobom z niepełnosprawnościami oraz rodzinom tych osób, pozostającym w trudnej sytuacji życiowej, przysługują również:
Zasiłek stały – prawo do zasiłku uzależnione jest od dochodu. Minimalna kwota zasiłku stałego wynosi 30 zł miesięcznie, maksymalna 604 zł.
Zasiłek stały nie przysługuje, jeżeli dana osoba otrzymuje:
–  rentę socjalną;
–  świadczenie pielęgnacyjne;
–  specjalny zasiłek opiekuńczy;
–  dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka po utracie prawa do pobierania zasiłku dla bezrobotnych;
– zasiłek dla opiekuna.
Zasiłek okresowy – kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie. Czas, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. Przyznanie zasiłku uzależnione jest od dochodu.
Zasiłek celowy – wypłacany jest w celu zaspokojenia niezbędnej, konkretnej potrzeby. Zasiłek może być przeznaczony na pokrycie kosztów zakupu jedzenia, leków, leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, a także wydatków związanych z drobnymi remontami i koszty pogrzebu. Zasiłek może być również przyznany osobie lub rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. W tych przypadkach pomoc może być przyznana niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

Transport
• zniżki w środkach komunikacji
Dziecko z niepełnosprawnością i jego opiekun mogą korzystać z ulgowych biletów kolejowych. Możliwość zakupu biletów ze zniżką 78% możliwa jest tylko podczas przejazdu na trasie pomiędzy miejscem zamieszkania i ośrodkiem leczniczym, terapeutycznym, poradnią psychologiczno-pedagogiczna, gabinetem lekarskim.
Ważne: warunkiem uzyskania ulgi jest posiadanie legitymacji osoby niepełnosprawnej oraz skierowania do placówki lub potwierdzenia wizyty.

W przypadku transportu lokalnego nie istnieją ogólnopolskie, jednolite przepisy, dotyczące ulg w komunikacji. Gminy oraz lokalne przedsiębiorstwa ustalają je samodzielnie.

• Dowóz do szkoły
Gmina ma obowiązek zapewnić dowóz dzieci niepełnosprawnych do szkoły oraz opiekę w tym czasie. Szczegółowe informacje na stronie: wwwniepełnosprawni.pl

• Karta parkingowa
Rodzice dzieci niepełnosprawnych mogą ubiegać się o kartę parkingową, która uprawnia do parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych oraz niestosowania się do niektórych znaków ruchu drogowego. Kartę parkingową wydaje Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Wsparcie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
• Turnusy rehabilitacyjne
Ważną formą wspierania dzieci niepełnosprawnych przez PFRON jest dofinansowanie kosztów udziału dziecka i jego opiekuna w turnusach rehabilitacyjnych. O takie dofinansowanie można ubiegać się raz w roku. Wniosek o dofinansowanie kosztów turnusu przyjmują i rozpatrują Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie. Turnusy trwają najczęściej 14 dni. Można ubiegać się o dofinansowanie także dla rodzica, który jedzie na turnus wspólnie z dzieckiem. Przy ubieganiu się o dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych obowiązuje kryterium dochodowe. O wysokości dofinansowania decyduje sytuacja finansowa rodziny oraz stopień niepełnosprawności dziecka.

• Sprzęt ortopedyczny, środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny
Dzieciom niepełnosprawnym przysługuje bezpłatnie lub za dopłatą sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze. Są to między innymi: wózki inwalidzkie, aparaty ortopedyczne, obuwie ortopedyczne, gorsety, protezy kończyn, kule, laski, materace przeciwodleżynowe, pasy przepuklinowe, aparaty słuchowe, sprzęt stomijny, cewniki, inhalatory, okulary czy pieluchy.
Informacje o możliwości uzyskania sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych można znaleźć na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia.
Rodzice dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności dodatkowo mogą ubiegać się o dofinansowanie do zakupu sprzętu w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w miejscu zamieszkania. Przy ubieganiu się o dofinansowanie obowiązuje kryterium dochodowe.

• Likwidacja barier technicznych i barier w komunikowaniu się
Rodzice dzieci z niepełnosprawnością mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do zakupu sprzętu, który pozwoli na likwidację barier w komunikowaniu się i barier technicznych.
Wniosek o dofinansowanie należy złożyć w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Dofinansowanie na likwidację barier w komunikowaniu się i barier technicznych może być udzielone wnioskodawcy raz na trzy lata. Przy przyznawaniu dofinansowania obowiązuje kryterium dochodowe. Wysokość dofinansowania wynosi do 95 proc. kosztów przedsięwzięcia, nie więcej jednak niż do wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Konieczne jest częściowe pokrycie kosztów z własnych środków.

Świadczenia gwarantowane w NFZ
• Leczenie sanatoryjne
Dzieci od 3 do 6 roku życia mogą być kierowane na leczenie uzdrowiskowe pod opieką osoby dorosłej lub same. Leczenie uzdrowiskowe jest bezpłatne dla dzieci. Opiekunowie ponoszą pełną odpłatność za pobyt w uzdrowisku.

Więcej informacji o świadczeniach przysługujących dzieciom niepełnosprawnym dostępne na stronie: www.niepelnosprawni.pl

Zobacz także: